Những điểm mới đáng chú ý trong thông tư 30/2018/TT-BYT

DS. Phạm Công Khanh – BV Hoàn Mỹ Đà Nẵng

Sau 4 năm kể từ khi thông tư 40/2014/TT-BYT (sau đây gọi tắt là Thông tư 40) về danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) ra đời, ngày 30/10/2018, Bộ Y tế đã ban hành thông tư 30/2018/TT-BYT (sau đây gọị tắt là Thông tư 30) về danh mục và tỷ lệ, điều kiện thanh toán đối với thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế.

Sự ra đời của Thông tư 30 đã phản ánh được những tiến bộ mới trong ngành công nghiệp dược phẩm trên thế giới, đồng thời là sự thay đổi trong phương pháp điều trị bệnh, hướng đến các liệu pháp có hiệu quả cao hơn và cũng an toàn hơn. Đó là các kháng thể đơn dòng và thuốc tác dụng tại đích trong điều trị bệnh ung thư và các bệnh lý thông qua cơ chế miễn dịch; là các thuốc kháng virus tác dụng trực tiếp (Direct-acting antivirals – DAAs) đã tạo ra một cuộc cách mạng trong điều trị viêm gan siêu vi C sau kỷ nguyên của liệu pháp interferon…Việc các thuốc này được bổ sung trong danh mục thuốc được hưởng của người tham gia BHYT là một sự đảm bảo quyền lợi được điều trị bệnh tật chính đáng của người dân.

1. TỔNG QUAN THÔNG TƯ 30

Về tổng quan danh mục thuốc và các quy định thanh toán, Thông tư 30 đã có một số sự thay đổi so với Thông tư 40 với các điểm chính được trình bày trong bảng sau đây.

Bảng 1. So sánh Thông tư 30 với Thông tư 40.

Như vậy, sau công văn số 7086/BYT-BH của Bộ Y tế ngày 26/09/2016 về việc giải đáp vướng mắc liên quan đến việc thanh toán thuốc BHYT, thì Thông tư 30, tại Khoản 2, Điều 4, đã nêu rõ quỹ BHYT chỉ thanh toán khi chỉ định thuốc phù hợp với chỉ định trong tờ hướng dẫn sử dụng thuốc kèm theo hồ sơ đăng ký thuốc đã được Bộ Y tế cấp phép hoặc Hướng dẫn chẩn đoán & điều trị của Bộ Y tế ban hành. Các trường hợp đặc biệt khác, Bộ Y tế sẽ lập Hội đồng để xem xét.

Đối với thuốc phối hợp, trước đây Thông tư 40 thanh toán cho thuốc phối hợp khi từng hoạt chất riêng lẻ được thanh toán (trừ vitamin và khoáng chất). Tuy nhiên, hiện nay Thông tư 30 đã bỏ quy định này và tại Phụ lục 01 đã chỉ rõ các phối hợp thuốc được thanh toán BHYT. Như vậy, các phối hợp thuốc trong một số biệt dược sẽ không còn được thanh toán BHYT khi Thông tư 30 có hiệu lực. Điều này sẽ được trình bày rõ trong phần sau của bài viết.

2. HOẠT CHẤT – PHỐI HỢP HOẠT CHẤT NGỪNG THANH TOÁN BHYT

So với Thông tư 40, trong Thông tư 30 có khoảng 118 hoạt chất/phối hợp hoạt chất sẽ ngừng được thanh toán BHYT khi thông tư này có hiệu lực (theo thống kê của người viết). Cụ thể một số hoạt chất/phối hợp hoạt chất được trình bày trong bảng sau.

Bảng 2. Một số thuốc ngừng thanh toán BHYT khi Thông tư 30 có hiệu lực

3. HOẠT CHẤT/PHỐI HỢP HOẠT CHẤT ĐƯỢC BỔ SUNG MỚI

Bên cạnh các thuốc bị loại bỏ, so với Thông tư 40, thì Thông tư 30 có thêm khoảng 65 hoạt chất/phối hợp hoạt chất được bổ sung mới vào danh mục thuốc được hưởng của người tham gia BHYT. Đây là một tin vui đối với nhiều bệnh nhân mắc bệnh mạn tính như ung thư, đái tháo đường, viêm gan siêu vi C…Một số thuốc bổ sung mới đáng chú ý được liệt kê trong bảng sau.

Bảng 3. Một số thuốc bổ sung mới đáng chú ý của Thông tư 30/2018:

4. NHỮNG HOẠT CHẤT CÓ THAY ĐỔI QUAN TRỌNG VỀ TỶ LỆ VÀ ĐIỀU KIỆN THANH TOÁN

Bên cạnh các hoạt chất bị loại bỏ và bổ sung mới, thì những thay đổi về tỷ lệ và điều kiện thanh toán là một nội dung rất quan trọng của Thông tư 30 so với Thông tư 40, và sẽ có ảnh hưởng lớn đến vấn đề sử dụng thuốc cũng như tránh xuất toán BHYT của các bệnh viện. Một số thay đổi quan trọng về tỷ lệ và điều kiện thanh toán của một số hoạt chất được liệt kê trong bảng sau đây.

Bảng 4. Một số thay đổi quan trọng về tỷ lệ và điều kiện thanh toán đối với một số hoạt chất trong Thông tư 30 so với Thông tư 40:

Thông tư 30 sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2019, và việc nắm rõ các điểm mới của Thông tư 30 là một nhiệm vụ quan trọng của dược sĩ công tác tại bệnh viện. Đối với dược sĩ làm công tác nghiệp vụ dược, Thông tư 30 là căn cứ quan trọng trong việc xây dựng danh mục thuốc được thanh toán BHYT và kế hoạch đấu thầu thuốc trong thời gian tới. Đối với dược sĩ dược lâm sàng, nắm rõ các thay đổi về điều kiện thanh toán của thuốc theo thông tư mới để tư vấn kịp thời cho bác sĩ sẽ giúp hạn chế tối đa nguy cơ xuất toán BHYT cho bệnh viện.